Η πρόταση του ΚΚΕ και πόσο "εφικτή" είναι

Ο Ριζοσπάστης στις 7/3 μας λέει και ακριβώς που είναι κρυμμένα τα λεφτά:“Ενώ τα κέρδη της πλουτοκρατίας ξεχειλίζουν από τις θυρίδες και θησαυροφυλάκια, η κυβέρνηση ξαφρίζει το λαό. Χτες φόρτωσε με μια μονοκοντυλιά αλλά 4,8 δισ. ευρώ στις πλάτες του λαού. Την ώρα που λεηλατεί και τα τελευταία υπολείμματα του λαϊκού μόχθου αφήνει ανέγγιχτο το συσσωρευμένο πλούτο των κεφαλαιοκρατών.
- Το ενεργητικό των τραπεζών το 2009 καταγράφηκε στα 579 δισ. ευρώ. Χρήματα που θα μπορούσαν να καλύψουν 120 φορές τη χτεσινή αφαίμαξη που υπέστη ο λαός.

- Οι 166 εισηγμένες μεγάλες επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο, έχουν κέρδη 11,8 δισ. ευρώ. Ενα ποσό που θα μπορούσε να καλύψει 2,5 φορές τη χτεσινή αρπαγή.
- Το ενεργητικό των μεγαλύτερων επιχειρήσεων στη χώρα έχει φτάσει στα 700 δισ. ευρώ. Χρήματα που θα μπορούσαν να καλύψουν 145 φορές τη χτεσινή κλοπή του ιδρώτα των εργαζομένων.
- Οι ανείσπρακτοι φόροι αγγίζουν σήμερα τα 30 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος να τη χρωστούν οι ανώνυμες εταιρείες και οι μεγάλες επιχειρήσεις. Ποσό που αν το έπαιρνε η κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει αποτρέψει έξι φορές τη χτεσινή βαρβαρότητα.- Τα 28 δισ. ευρώ που χάρισε στις τράπεζες η κυβέρνηση είτε με τη μορφή ζεστού χρήματος είτε με τη μορφή εγγυήσεων είναι περίπου 6 φορές περισσότερα από τη χτεσινή λεηλασία. -Τα 10 δισ. με τα οποία ενίσχυσε η κυβέρνηση τους επιχειρηματικούς ομίλους μέσω του ΕΣΠΑ είναι 2φορές περισσότερα από τη χτεσινή σφαγή.
¨Αποκαλύψεις¨;
Μόνο που απ’ αυτά δεν βγαίνει το συμπέρασμα ότι “υπάρχουν λεφτά” στα δημόσια ταμεία. Το γεγονός μάλιστα ότι οι καπιταλιστές έχουν θησαυρίσει αυτό πέρα από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης οφείλεται και στη λεηλασία της δημόσιας περιουσίας. Το ελληνικό κεφάλαιο αναμφισβήτητα έχει κάνει μια τεράστια συσσώρευση τα τελευταία χρόνια. Ένα μεγάλο μέρος από τα κέρδη βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε τράπεζες του εξωτερικού. Άλλα είναι τοποθετημένα σε πάσης φύσεως τίτλους, όπως τα περιβόητα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ευελπιστώντας να αυγατίσουν εισπράττοντας τους εξωφρενικούς τόκους των 6,5%.
Ο ελληνικός εφοπλισμός επίσης ζει πλανητικές δόξες χτίζοντας αυτή τη στιγμή υπερσύγχρονα πλοία αξίας 1 δις δολαρίων το μήνα.Σε όλα αυτά συμφωνούμε, παρόλο που το ΚΚΕ ξεχνάει τα 20 δις των ολυμπιακών, τα δομημένα ομόλογα, τη Ζήμενς, και τα δεκάδες δις κάθε χρόνο στις στρατιωτικές δαπάνες. Ας υποθέσουμε ότι δεν σημαίνει η παράληψη αυτή κάτι περισσότερο.
Ωστόσο το να αραδιάζει κανείς τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών ή των εισηγμένων επιχειρήσεων δεν απαντά στην ουσία του προβλήματος. Και τέλος πάντων ακόμα κι αν παραθέτει στοιχεία θα πρέπει να το κάνει σωστά.
Για παράδειγμα το ενεργητικό των τραπεζών ή των εισηγμένων δεν είναι ζεστό χρήμα που μπορούμε ακριβώς να το απαλλοτριώσουμε, ακόμα κι αν παίρναμε την εξουσία. Επομένως δεν είναι “χρήματα που θα μπορούσαν να καλύψουν 145 φορές τη χτεσινή κλοπή του ιδρώτα των εργαζομένων” αφού τέτοια “χρήματα” δεν υπάρχουν. Όποιος έχει στοιχειώδεις γνώσεις λογιστικής εταιρειών θα γνωρίζει ότι στο “ενεργητικό” περιλαμβάνονται εκτός από τα πάγια στοιχεία κάθε είδους απαιτήσεις προς τρίτους. Για τις τράπεζες ιδιαίτερα είναι οι απαιτήσεις από δάνεια που έχουν χορηγηθεί σε επιχειρήσεις και ιδιώτες, όπως επίσης και κάθε τίτλος που έχουν στη διάθεση τους (πχ. κρατικά ή άλλα ομόλογα). Όμως οι τράπεζες εκτός από απαιτήσεις και ενεργητικό έχουν όπως και κάθε άλλη εταιρεία και παθητικό δηλαδή υποχρεώσεις προς τρίτους (πιστωτές, δανειστές, καταθέτες κλπ). Επιπλέον οι απαιτήσεις μετά την έκρηξη της φούσκας των στεγαστικών δανείων δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα εισπραχθούν, όπως επίσης τώρα επισφαλής γίνεται και η είσπραξη των τοκοχρεολυσίων που απειλεί να τινάξει τη φούσκα γύρω από τα κρατικά ομόλογα και τα τραπεζικά πρoϊόντα που έχουν φτιαχτεί γύρω από αυτά (cds). Η διόγκωση των ιδίων κεφαλαίων (καθαρή περιουσία) επίσης δεν βγάζει ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά την κερδοφορία του τραπεζικού κεφαλαίου γιατί μπορεί να έχει προέλθει από μια αύξηση κεφαλαίου, που αποτελεί ένα είδος δανεισμού μέσω της έκδοσης και πώλησης νέων μετοχών. Αυτό μάλιστα ενώ φέρνει ζεστό χρήμα στην τράπεζα, δημιουργεί ταυτόχρονα νέες υποχρεώσεις και μειώνει τη κερδοφορία ως ποσοστό επί των επενδυόμενων κεφαλαίων.Επομένως το μόνο ουσιαστικό στοιχείο που έχει νόημα εδώ είναι τα κέρδη χρήσης. Πράγματι οι τράπεζες τα τελευταία 6-7 χρόνια πριν την κρίση παρουσίαζαν διαρκώς αυξανόμενα κέρδη που μέσα στην παρούσα δεκαετία έτρεχαν με 2-4 δις το χρόνο, και για όλο αυτό το διάστημα γύρω στα 20 δις. Αυτό είναι λοιπόν το ζεστό χρήμα που θα μπορούσε να βρεθεί από τις τράπεζες και όχι τα 579 δις του ενεργητικού τους. Αλλά και αυτά τα δις έχουν ήδη γίνει καπνός αφού είτε έχουν διανεμηθεί είτε έχουν επενδυθεί σε νέα ανοίγματα αυτών των τραπεζών. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι τράπεζες όπως και πολλές εισηγμένες προκείμενου να μην γκρεμιστούν οι μετοχές τους παρουσιάζουν κέρδη, ακόμα και αν δεν έχουν όπως έκανε επί χρόνια η Enron στις ΗΠΑ. Άσφαιρα πυρά λοιπόν να ζητάς οτιδήποτε από αυτά τα κέρδη. Προπαγανδιστικά βεβαίως τα στοιχεία αυτά έχουν την αξία τους για να δούμε πόσο άπληστο είναι το κεφάλαιο.
Επίσης τα περιβόητα 28 δις δεν αποτελούν ζεστό χρήμα. Αν ήταν έτσι το έλλειμμα για το 2009 δεν θα ήταν 30 δις αλλά τουλάχιστον 50δις για να ξέρουμε και τι λέμε. Μόνο 5 από αυτά ήταν ζεστό χρήμα που δεν χαρίστηκε στις τράπεζες αλλά τα διέθεσε το κράτος για να αγοράσει προνομιούχες μετοχές. Από κει και πέρα τα υπόλοιπα είναι εγγυήσεις δηλαδή ομολογιακοί τίτλοι υπέρ των τραπεζών που τους δάνεισε το δημόσιο για να δανειστούν με τη σειρά τους στη διεθνή χρηματαγορά ή και από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1%. Φυσικά πρόκειται για βοήθεια προς τις τράπεζες, που ειδάλλως θα είχαν καταρρεύσει, όπως έγινε με την Leaman Brothers.
Οι ανείσπρακτοι φόροι μπορεί να είναι 30 δις αλλά πολλές από τις επιχειρήσεις που τις χρωστάνε έχουν χαθεί τα ίχνη τους, άλλες έχουν χρεοκοπήσει και επίσης ένα μέρος δεν είναι ακριβώς φόροι που χρωστάει το μεγάλο κεφάλαιο, αλλά χιλιάδες μικρέμποροι και βιοτέχνες που αδυνατούν να πληρώσουν ακόμα και το (πρώην) ΤΕΒΕ τους. Σε ένα άλλο άρθρο ο Ριζοσπάστης (21/2) μας λέει ότι τελικά τα “ληξιπρόθεσμα χρέη προς τις εφορίες, τα 15 δισ. ευρώ, δηλαδή πάνω από το 85% της φοροδιαφυγής, προέρχονται από 6.000 μεγαλο-οφειλέτες”. Ωραία να τους κυνηγήσουμε αλλά αυτό θα πάρει χρόνο και με αμφίβολα αποτελέσματα ακόμα κι αν το κυνήγι αναλάβει ο κόκκινος στρατός. Αλλά ακόμα και να μαζευτούν κάποια από αυτά τα συσσωρευμένα χρέη (και όχι χρέη μιας χρήσης) πάλι θα καλυφθεί ένα πολύ μικρό μέρος από το δημόσιο χρέος που θα είναι κατά πολύ μικρότερο από το αναμενόμενο φετινό έλλειμμα των 20 δις και των επιπλέον 15 δις που θα πληρωθούν μόνο σε τόκους. Μετά ποιον θα κυνηγήσουμε;

Τα 10 δις του ΕΣΠΑ είναι κοινοτικά προγράμματα, η συνέχεια των ΚΠΣ (Κοινοτικά πλάισια στήριξης). Απ’ αυτά καταρχήν πήρε και ο κάθε πικραμένος εκτος από το “μεγάλο κεφάλαιο” αρκεί φυσικά να είχε τις άκρες. Επιπλέον πήραν και οι δήμοι για να φτιάξουν διάφορα έργα αλλά και το κράτος για δρόμους λιμάνια, αεροδρόμια, τούνελ, προαστιακούς κ.ο.κ. Ακόμα και το ΚΚΕ να ήταν στην κυβέρνηση, δεν θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει για οποιοδήποτε σκοπό και ειδικά για να πληρώσει τα ελλείμματα. Και αν δεν το πιστεύει ας ρωτήσει το σύντροφο Χριστόφια. Επομένως και εδώ ο Ριζοσπάστης ρίχνει τουφεκιές στον αέρα, χωρίς να ιδρώνει κανενός το αφτί. Είναι φανερό ότι το ΚΚΕ είτε δεν αντιλαμβάνεται τα πραγματικά μεγέθη είτε συνειδητά προτιμά να σφυρίζει κλέφτικα. Το μόνο που καταφέρνει έτσι είναι να συμβάλει στην αυταπάτη ότι “μπόρα είναι θα περάσει”.
Η κατάρρευση των δημοσίων ταμείων δεν είναι μπλόφα
Παρόλα αυτά όμως στην αριστερά η καπιταλιστική χρεοκοπία παρουσιάζεται σαν ένα παραμύθι, ή σαν μια μπλόφα. Η Παπαρήγα αυτό ακριβώς δηλώνει λέγοντας τη μέρα της απεργίας ότι “λένε ψέματα, τρομοκρατούν το λαό”. Ότι απλώς μας δουλεύουν, ενώ στην πραγματικότητα όλα είναι μέλι γάλα. Η αριστερά μοιάζει πιο σίγουρη για τις δυνατότητες επιβίωσης του καπιταλιστικού συστήματος ακόμα και από τα golden boys της Γουόλ Στρίτ. Στην πραγματικότητα λεφτά δεν υπάρχουν, υπήρξαν και φαγώθηκαν. Στο χρηματιστήριο, στην ολυμπιάδα, στα μεγάλα έργα, στα ασφαλιστικά ταμεία, στις μίζες της Ζήμενς, στο βατοπέδι, στα μεγάλα έργα. Επί χρόνια παρακολουθούμε μια απίστευτη λεηλασία του δημοσίου πλούτου με κάθε τρόπο, στην οποία δεν συμμετείχε απλώς το μεγάλο κεφάλαιο, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες πονηράντζες που κονόμησαν εξοχικά με πισίνες, βίλες στην Πεντέλη, κότερα και τζιπ 4 επι 4. Αυτοί τώρα κριμένοι πίσω από τις ανώνυμες αγορές είναι που δάνεισαν και εξακολουθούν να δανείζουν το ελληνικό δημόσιο και απαιτούν τώρα από απόσταση ασφαλείας να χυθεί το αίμα του προλεταριάτου για να πληρώνονται οι τόκοι και αυτοί να συνεχίζουν να δανείζουν με τα πλέον ληστρικά επιτόκια.
Και εν πάση περιπτώσει αφού υπάρχουν λεφτά ας πάμε να τους τα πάρουμε, μιας και ο Παπανδρέου δεν έχει καμία όρεξη να μας τα δώσει. Λοιπόν ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα. Το ΚΚΕ βεβαίως αρνείται να λύσει τέτοιου είδους πρακτικά ζητήματα.
Και το επόμενο ερώτημα είναι πως θα τους τα πάρουμε. Συγκεκριμένα πράγματα όχι θεωρίες και τρελίτσα.
Για παράδειγμα, να εθνικοποιηθούν οι τράπεζες. Με αποζημίωση ή χωρίς; Ας πούμε χωρίς. Να το πούμε στα ίσα, βάζουμε χέρι στην ατομική ιδιοκτησία. Τι λεει η υπάρχουσα αριστερά ναι ή ου; Αλλά ακόμα κι αν γίνει αυτό, τα χρέη παραμένουν. Τα κέρδη των προηγούμενων ετών έχουν διανεμηθεί. Τώρα είναι περίοδος ισχνών αγελάδων. Εξάλλου ένα μελλοντικό δημόσιο πιστωτικό σύστημα δεν θα έχει κέρδη, αφού δεν θα επιβάλει εξοντωτικά επιτόκια. Όπως και να χει οι πιστωτές θα επιμένουν να ζητάνε τους τόκους από τα ομόλογα, από τα 300 δις που έχουν δανειστεί οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Με αυτά τι θα γίνει; Εδώ η αριστερά κάνει τον κινέζο. “Εεε, να πάμε να μαζέψουμε τους ανείσπρακτους φόρους”. Ούτε 5 δις δεν πρόκειται να μαζευτούν. “Να φορολογηθεί σκληρά το μεγάλο κεφάλαιο”. Τώρα είναι ήδη αργά. Ακόμα κι αν γίνει έστω και τώρα απλά οι καπιταλιστές θα προχωρήσουν σε λοκ άουτ. Δεν αξίζει να κάνουν μπίζνες για να πληρώνουν φόρους.Είναι προφανές για κάθε νοήμων εγκέφαλο ότι αν πραγματικά θέλουμε να βάλουμε χέρι στο κεφάλαιο ο μόνος δρόμος είναι η απαλλοτρίωση των κινητών και ακίνητων περιουσιακών τους στοιχείων. Στην τελική η απόσπαση των μέσων παραγωγής από τα χέρια τους και η παραγωγική αναδιοργάνωση της οικονομίας σε σοσιαλιστική βάση (σχεδιασμένη οικονομία, κοινωνικοποιημένη και συνεταιριστική ιδιοκτησία με κίνητρο την ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνίας).Βεβαίως η αριστερά μας και ο τρεϊντγιουνίστικος κινηματισμός ούτε καν μπαίνει σε τέτοιες σκέψεις. Που να μπλεκόμαστε, δε βαριέσαι τώρα. Ας συνεχίζουμε να ζητάμε 1400 ευρώ βασικό μισθό και ας ζήσουνε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα. Οι προκηρυξούλες μας, τα 25 παντός καιρού αιτήματα στο τέλος και άγιος ο θεός. Είναι απίστευτο! Έρχεται το πολιτικό προσωπικό της άρχουσας τάξης και σου λεει μες τα μούτρα ότι φαλήρησαν και δεν υπάρχει μια και αντί να τους πιάσουμε στις κλωτσιές και να τους στείλουμε στον αγύριστο η απάντηση είναι ότι μας κάνουν πλάκα για να μην μας δώσουν αυτά που ζητάμε τα τελευταία 20 χρόνια.
Στάση πληρωμών εδώ και τώρα
Λοιπόν για να τελειώνουμε. Οι κλέφτες τα έφαγαν και τα πήγαν στην Ελβετία και από κει παριστάνουν τις ανώνυμες αγορές που δανείζουν το δημόσιο για να “μπορεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις”, μαζί βεβαίως με 15 τουλάχιστον δις τοκοχρεολύσια κάθε χρόνο. Ένας και μοναδικός τρόπος υπάρχει για να συννενοηθούμε. Στάση πληρωμών εδώ και τώρα!!! Ότι πήρατε πήρατε. Από δω και πέρα δεν έχει μια. Να πάτε να πνιγείτε. Αυτή είναι η μόνη σοβαρή πρόταση. Και για να διευκρινίσουμε κάτι γιατί και αυτό το σύνθημα κοντεύει ήδη να ξεφτιλιστεί. Όταν λέμε στάση πληρωμών το λέμε και το εννοούμε. Δεν μπλοφάρουμε για να πιεστεί η ΕΕ, ο Τρισέ, ο Σαρκοζί και η Μέρκελ να εκδώσουν ευρωομόλογο ή να αναθεωρήσουν τη Λισσαβόνα και να ενισχύσουν κατευθείαν τις χώρες με ελλείμματα. Αυτά είναι παραμυθάκια της χαλιμάς, που ικανοποιούν μόνο τις φαντασιοπληξίες των οπαδών του Μπερλιγκουέρ. Το πρόβλημα δεν είναι να συνεχίζει το προλεταριάτο να φορτώνεται νέα έστω και με 4% δάνεια. Τίποτα, πάει και τελείωσε. Ας το πάρουμε χαμπάρι, κι ας αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Η κρίση αυτή δεν έχει σχέση με το πολιτικό έλλειμμα της ΕΕ, ούτε με το ότι δεν υπάρχει ένας ευρωπαϊκός προϋπολογισμός. Όποιος τα λεει αυτά απλά είναι πονηρός, αν δεν είναι ανόητος. Η γερμανικός καπιταλισμός δεν έχει καμία υποχρέωση να πληρώνει τα κερατιάτικα του ελληνικού, και αυτό το γνωρίζει οποιοσδήποτε έχει περισσότερο από 10 γραμμαρία εγκέφαλο. Η αριστερή εκδοχή του καταφερτζή έλληνα που τυλίγει τους κουτόφραγκους σε μια λαδόκολλα μπορεί να έχει πέραση στη ντόπια αγορά, αλλά έξω προκαλεί μόνο τα γέλια. Και εν πάση περιπτώσει η ιδέα να βοηθήσει η Γερμανία την Ελλάδα μπορεί να πραγματοποιηθεί όχι με κάποιον εκβιασμό ούτε λόγω κάποιας υποχρέωσης, αλλά γιατί θα το επιθυμεί το ίδιο το Βερολίνο. Πάντως οι διάφοροι πονηροί που για έναν παράξενο λόγο διαρκώς πληθαίνουν μέρα με τη μέρα, πιστεύουν ότι η απειλή για στάση πληρωμών θα υποχρεώσει τους Γερμανούς και τους Γάλλους να “μας” βοηθήσουν γιατί δεν θέλουν να καταρρεύσει η ευρωζώνη. Ακόμα μια ελληνική (αν και αριστερή) φαντασίωση. Η Γερμανία και η Γαλλία συζητάνε ήδη εκεί που πρέπει βεβαίως το ενδεχόμενο αυτό, της επιστροφής στα εθνικά στους νομίσματα, και να είναι οι πάντες σίγουροι ότι θα το κάνουν οποιαδήποτε στιγμή γράφοντας όλες τις Συνθήκες της ΕΕ στα παλιά τους τα παπούτσια, αν θεωρήσουν ότι έτσι εξυπηρετούνται καλύτερα τα συμφέροντα του καπιταλισμού τους. Για να μην πούμε ότι η Ελλάδα θα τους δώσει και το άλλοθι.Το τι θα κάνει ωστόσο η Μέρκελ είναι δικό της θέμα και σε τελευταία ανάλυση δεν είναι αυτή το πρόβλημα όπως θέλουν να μας πείσουν τα δαιμόνια της ελληνικής κουτοπονηριάς. Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι η κυβέρνηση που κόβει μισθούς και μας απειλεί με ισόβια φτώχεια για να εξυπηρετηθούν οι ανώνυμες χρηματαγορές που κατά τα άλλα είναι και “κερδοσκοπικές”. Λοιπόν το θέμα από δω και πέρα πρέπει να μπει ορθά κοφτά. Δεν έχει φράγκο. Αμέσως θα εμφανιστούν οι πιστωτές, οι κερδοσκόποι και όλο το σκυλολόι της διεθνούς και εγχώριας παρασιτικής τοκογλυφίας να ζητάνε τα ρέστα. Φυσικά άρση πληρωμών μπορεί να κηρύξει μόνο η νόμιμη κυβέρνηση της χώρα. Προς το παρόν κυβέρνηση είναι ο Παπανδρέου. Ας υποχρεωθεί να το κάνει αυτός. Ας το απαιτήσει το κίνημα. Αν δεν θέλει, δεν μπορεί, τον πονάει η κοιλιά του ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να πάρει δρόμο. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Η μάλλον υπάρχει να ζούμε από δω και στο εξής με τα μισά απ’ όσα ζούσαμε ως τώρα. Ας διαλέξουμε, ας διαλέξει και η αριστερά.
Και με τους πιστωτές τι θα γίνει;
Καταρχήν θα γνωριστούμε μαζί τους. Στη συνέχεια αφού τους ξεκαθαρίσουμε ότι δεν θα πάρουν κανέναν επιπλέον τόκο θα συζητήσουμε για το κεφάλαιο, δηλαδή τα ομόλογα που έχουν στα χέρια τους. Από την ονομαστική αξία αυτών των ομολόγων θα αφαιρεθεί ένα σημαντικό μέρος που αφορά τα ληστρικά επιτόκια δανεισμού που έχουν ήδη προεισπραχθεί. Στην συνέχει θα αφαιρεθούν οι μίζες που εισέπραξαν τα στελέχη αυτών των τραπεζών και η επίσημη αμοιβή της τράπεζας. Αν μετά απ’ αυτά περισσεύει κάτι, θα το πάρουν όποτε έχουμε. Μέχρι τότε ας μας κόψουν και την καλημέρα. Και αν τολμήσουν να το πάρουν χρησιμοποιώντας άλλα μέσα τότε θα πρέπει να ξέρουν ότι διαγράφονται όλα τα χρέη αυτομάτως. Για όσους τώρα όλα αυτά τους ακούγονται από μη ρεαλιστικά έως τρελά σενάρια, ή ακόμα ότι θα μπλέξουμε σε περιπέτειες, ένα πράγμα τους λέμε: η νοσταλγία των χρυσών δεκαετιών του μεταπολεμικού καπιταλισμού, όπως επίσης και του τουρμπονεοφιλελεύθερου καπιταλισμού των δύο τελευταίων δεκαετιών, δεν θα τους βοηθήσει σε τίποτα. Το πανηγύρι τελείωσε μαζί και οι αυταπάτες μια αιώνιας ταξικής ειρηνικής συνύπαρξης. Ο καθένας δικαιούται βεβαίως να αναπολεί το χαμένο όνειρο και να ζητάει από τον Σαρκοζί και τη Μέρκελ μια ακόμα ευκαιρία. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι και οι προσκυνημένοι απλώς θέλουν να επιβιώσουν. Όχι όμως στις πλάτες αυτών που θέλουν να πολεμήσουν.
Κ.Μαραγκός